Βιολογικά λιπάσματα

Τα βιολογικά λιπάσματα έχουν πλεόν μπει στο καθημερινό λεξιλόγιο των αγροτών. Αν και οι εξελίξεις στη βιολογική καλλιέργεια είναι ταχύτατες και ραγδαίες σε όλα τα αναπτυγμένα κράτη, η Ελλάδα έχει μείνει λιγάκι πίσω... Παρ΄όλα αυτά η χώρα μας προσπαθεί να κερδίσει τον χαμένο χρόνο απέναντι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες εισάγοντας σιγά σιγά στις καλλιέργειες τα βιολογικά λιπάσματα που διαρκώς κερδίζουν χώρο έναντοι των συμβατικών λιπασμάτων.

Τι εννοούμε με τον όρο οργανικά-βιολογικά λιπάσματα

Λίπασμα ονομάζουμε την τροφή που δίνουμε στα φυτά για να μπορέσουν να αναπτυχθούν σωστά και να αποδώσουν το μέγιστο της καρποφορίας τους. Οργανικό είναι το λίπασμα που προέρχεται από φυσική επεξεργασία, χωρίς την προσθήκη χημικών.

Ποια είναι τα βιολογικά λιπάσματα

Τα βιολογικά λιπάσματα προέρχονται κατά κύριο λόγο από ζώα ή φυτά. Συνήθως μέσω κομποστοποίησης, μας δίνουν όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε για να προσφέρουμε στα φυτά μας μία καλή «τροφή».

Με την ανακύκλωση οργανικής ύλης, την επιστροφή δηλαδή στο έδαφος φυτικής μάζας που προέρχεται από υπολείμματα των φυτών και με τη βοήθεια των βακτηρίων που αναπτύσσονται φυσικά στο χώμα, δίνονται στο έδαφος τα απαραίτητα ανόργανα στοιχεία που απορροφώνται από τις ρίζες των φυτών, μεταφέρονται στο σώμα τους και μέσω της φωτοσύνθεσης γίνονται οργανικές ουσίες ωφέλιμες και για το ίδιο το φυτό αλλά και για τον άνθρωπο που τελικά θα καταναλώσει τους καρπούς του.

Σε αντίθεση με το ανόργανα λιπάσματα, τα -αλλιώς λεγόμενα- χημικά ή συμβατικά, τα οργανικά λιπάσματα δεν περιέχουν τις βλαβερές για τον οργανισμό ορυκτές πρώτες ύλες και είναι απολύτως κατάλληλα για όσους θέλουν να ακολουθούν τις επιταγές μίας βιολογικής καλλιέργειας.

Υπάρχουν στην αγορά λιπάσματα που συνδυάζουν τα οργανικές και ανόργανες ουσίες και ονομάζονται οργανοανόργανα λιπάσματα. Χρησιμοποιούν δηλαδή και ζωικές ή φυτικές πρώτες ύλες και βασικά πετρώματα. Μπορεί αυτό το είδος λιπάσματος να συνδυάζει τα πλεονεκτήματα των δύο ειδών, αλλά η επιβάρυνση των προϊόντων μας με χημικά παραμένει σημαντική. Έτσι όταν μας ενδιαφέρει η βιολογική καλλιέργεια πρέπει να περιοριζόμαστε στα φυσικά λιπάσματα.

Τα οφέλη των βιολογικών λιπάσματων

Κύριο πλεονέκτημα των βιολογικών λιπασμάτων, σε αντιδιαστολή με τα χημικά ή τα συνδυαστικά, είναι ότι οι ουσίες που αυτά περιέχουν είναι οργανικές. Λόγω του ότι είναι τέτοιου είδους προσφέρουν φυσική τροφή στους μικροοργανισμούς που αναπτύσσονται στο έδαφος. Η ανάπτυξη αυτών των μικροοργανισμών είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για την συγκράτηση του νερού στο χώμα και του χρήσιμου αερισμού του. Μία ακόμη «δουλειά» των μικροοργανισμών αυτών είναι να διασπούν τα άλατα του εδάφους. Τέλος, οι καλοί αυτοί μικροοργανισμοί αποτρέπουν τις διάφορες ασθένειες που ενδέχεται να επηρεάσουν τα φυτά.

Στις πρώτες ύλες των οργανικών λιπασμάτων περιλαμβάνονται κοπριά, κομπόστ από φύκια, κουτσουλιές, κι άλλα υλικά προερχόμενα από απόβλητα ζώων ή υπόλοιπα φυτών. Η επεξεργασία που έχουν υποστεί είναι η ελάχιστη δυνατή, με αποτέλεσμα όλα τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στις αρχικές τους μορφές να παραμένουν ενεργά και να προωθούνται άμεσα στο χώμα, κατά την χρήση τους. Στο εμπόριο πλέον κυκλοφορούν έτοιμα προς χρήση πιστοποιημένα βιολογικά λιπάσματα, τα οποία τα βρίσκουμε και υπό την ταμπέλα των βελτιωτικών εδάφους, και τα οποία έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν τα θρεπτικά τους συστατικά στο χώμα για πάνω από 120 ημέρες.

Καθώς η πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται στο οργανικό λίπασμα είναι φυσικής προέλευσης, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος της υπερλίπανσης του χώματος και της βλάβης των φυτών από αυτήν.

Γιατί να χρησιμοποιώ μόνο οργανικά λιπάσματα

Αν και τα φυτά δείχνουν να μην επηρεάζονται άμεσα από τις διαφορές μεταξύ των λιπασμάτων, μακροπρόθεσμα η φυσικότητα και ποιότητα των φυτών και των τελικών προϊόντων αλλοιώνεται. Επίσης, μακροπρόθεσμα η χρήση χημικών ή συνδυαστικών λιπασμάτων επιβαρύνει σημαντικά το περιβάλλον. Τέλος, από τη μακροχρόνια χρήση συμβατικών λιπασμάτων υπάρχει κίνδυνος να συσσωρευτούν τοξικές ουσίες και άλατα στο έδαφος που ενδέχεται να είναι τελικά καταστροφικά για την καλλιέργεια.

Αντίθετα, τα βιολογικά λιπάσματα ως φυσικώς βιοδιασπώμενα είναι πλήρως φιλικά προς το περιβάλλον. Στην περίπτωση που παράλληλα με την αγροτική δραστηριότητα συνυπάρχει και κτηνοτροφική, είναι εφικτή η παραγωγή του οργανικού λιπάσματος από τον ίδιο τον καλλιεργητή, μειώνοντας δραστικά το κόστος της καλλιέργειας. Τέλος, η χρήση των οργανικών λιπασμάτων, μακροπρόθεσμα έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα στην ποιότητα του εδάφους, κάνοντας τα φυτά μας ακόμη πιο δυνατά.